Η
μπουράντζα (επιστ. ονομ.: Borago officinalis – Βοράγινο το φαρμακευτικό),
γνωστή και ως
μποράντζα, μποράζα, μπουράντζο, βοράντζα ή μποράγο, είναι ετήσιο
φυτό της οικογένειας των Βοραγινοειδών (Boraginaceae). Είναι ιθαγενές στην
περιοχή της Μεσογείου αλλά έχει εισαχθεί σε πολλές άλλες περιοχές. Τον χειμώνα
ξεραίνεται αλλά την άνοιξη βλασταίνουν καινούριες από τους σπόρους που είχε
αφήσει το προηγούμενο φυτό. Τα φύλλα του είναι βρώσιμα και καλλιεργείται σε
πολλούς κήπους στην Ευρώπη για αυτόν το σκοπό. Επίσης από του σπόρους του
εξάγεται ένα αιθέριο έλαιο που χρησιμοποιείται στη φαρμακευτική για την
αντιθρομβωτική του δράση.
Χρήσεις
Η
μπουράντζα καλλιεργείται κυρίως για μαγειρικούς και φαρμακευτικούς σκοπούς.
Σήμερα η μόνη εμπορική καλλιέργεια μπουράντζας είναι για το έλαιο των σπόρων
της. Το έλαιο αυτό είναι πηγή γ-λινολενικού οξέος για το οποίο η μπουράντζα
είναι η μεγαλύτερη γνωστή φυτική πηγή (17-28%). Η περιεκτικότητα του σπόρου σε
έλαιο είναι 26-38%. Επίσης περιέχει λιπαρά οξέα όπως παλμιτικό οξύ (10-11%) ,
στεατικό οξύ (3,5-4,5%), ελαϊκό οξύ (16-20%), εικοσενοϊκό οξύ (3,5-5,5%),
ερουκικό οξύ (1,5-3,5%) και νερβονικό οξύ (1,5%). Το έλαιο χρησιμοποιείται σαν
συμπλήρωμα γ-λινολενικού οξέος.
Η
μπουράντζα τρώγεται φρέσκια σαν λαχανικό ή αποξηραμένη σαν βότανο. Η μπουράντζα
έχει γεύση σαν αγγούρι και τρώγεται μέσα σε σαλάτες ή σαν γαρνιτούρα. Τα άνθη
του που περιέχουν το μη τοξικό αλκαλοειδές θεσινίνη, έχουν γλυκιά γεύση και
είναι από τα ελάχιστα βρώσιμα άνθη μπλε χρώματος.
Μερικές
φορές χρησιμοποιούνται για διακόσμηση σε διάφορα πιάτα. Έχει βρεθεί ότι τα
φύλλα του περιέχουν πολύ μικρή ποσότητα (10 ppm) από τα ηπατοτοξικά αλκαλοειδή
ιντερμεδίνη, λυκοψαμίνη, αμαβιλίνη και σουπινίνη.Αυτά τα αλκαλοειδή υπάρχουν σε
εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό και δεν αποτελούν κίνδυνο για την υγεία.
Η
μπουράντζα χρησιμοποιείται στη γερμανική, ισπανική, ελληνική και ιταλική
κουζίνα. Στην Ελλάδα μπαίνει σε λαδερά όπως γεμιστά και ντολμάδες. Στη Γερμανία
και στην Ισπανία φτιάχνεται μια πράσινη σάλτσα με βάση την μπουράντζα. Στην
Ιταλία χρησιμοποιείται στον χρωματισμό ζυμαρικών όπως ραβιόλια. Στην Πολωνία
χρησιμοποιείται για να αρωματίζει τουρσί. Στο Ιράν βράζεται και πίνεται σαν
τσάι.
Χρήσεις
στην παραδοσιακή ιατρική
Παραδοσιακά
η μπουράντζα χρησιμοποιείται σαν θεραπεία σε καρδιαγγειακές διαταραχές.Καθώς
και σε γαστρεντερικές παθήσεις (διάρροια, κράμπες και κολικό του εντέρου),
αναπνευστικές διαταραχές (άσθμα, βρογχίτιδα) και ουροποιητικές διαταραχές.
Χρησιμοποιείται
κυρίως ως επουλωτικό, αποχρεμπτικό και μαλακτικό. Έχει επίσης, χρησιμοποιηθεί
στην αντιμετώπιση της ευλογιάς, της ιλαράς, των μωλώπων, των ρευματικών πόνων,
του βήχα, των φλεγμονών του δέρματος, των τσιμπημάτων από έντομα και της
διάρροιας. Επίσης, χορηγείται για την αντιμετώπιση του ίκτερου, της
χολολιθίασης, της χολοκυστίτιδας και διαφόρων παθήσεων του ουροποιητικού
συστήματος. Παλαιότερα εχρησιμοποιείτο και για την θεραπεία του πεπτικού
έλκους, της νευρικότητας και της μελαγχολίας.
Οι
φυσικοπαθητικοί ιατροί χρησιμοποιούν την μπουράντζα για τη ρύθμιση του
μεταβολισμού και του ορμονικού συστήματος και θεωρούν ότι είναι καλή θεραπεία
για το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο και τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, όπως η
έξαψη.
Δραστικές
Ουσίες Κυνογλωσσίνη, κονσολιδίνη
(αλκαλοειδή), ταννίνες, βλεννώδεις ουσίες, σιλικικό οξύ, τριτερπενοειδείς
σαπωνίνες, ανθοκυανίνες
Μια
περίπτωση επιληπτικής κρίσης έχει αναφερθεί ότι συσχετίζεται με κατανάλωση ελαίου
από σπόρους μπουράντζας.
Σας ενημερώνουμε ότι δεν είμαστε γιατροί. Όλες οι πληροφορίες που αναφέρονται στην ιστοσελίδα μας, έχουν καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και σε καμία περίπτωση δεν αντικαθιστούν την ιατρική επιστήμη. Σε προβλήματα υγείας σας, να συμβουλεύεστε πάντα τον θεράποντα ιατρό σας.
Η ΓΝΩΜΗ ΣΟΥ ΜΕΤΡΑΕΙ