Όνομα:
Κενταύριο
Επιστημονική
ονομασία: Κενταύριο η ερυθραία – Centaurium erythraea
Οικογένεια:
Γεντιανοειδή
Άλλα
ονόματα: Θερμόχορτο, ριγόχορτο, θερμοβότανο, ερυθραία, φαρμακόχορτο,
κινινόχορτο, χόρτο του Χείρωνα, άγρια κίνα κ.α
Περιγραφή
Το
όνομά του προέρχεται από το ελληνικό κένταυρος αναφορά στον Kένταυρο Χείρωνα,
που κατά τη μυθολογία δίδαξε στους ανθρώπους τη θεραπευτική δύναμη των βοτάνων.
Είναι
εγγενές φυτό της Ευρώπης, της Ασίας, της Β. Αφρικής και της Β. Αμερικής.
Είναι
ένα μικρό διετές φυτό με ύψος 20-30 εκατοστά. Φύεται σε υγρά λιβάδια, αμμώδεις
αγρούς και δάση.
Αναπτύσσεται
από μια μικρή βασική ροζέτα με φυλλώδη περικόχλιο. Τα τριγωνικά φύλλα
τοποθετούνται αντίθετα επί του στελέχους και οι όρθιες ταξιανθίες αναδύονται
από το στέλεχος για να αναπτυχθούν παράλληλα με αυτό ενώ μερικές φορές
μπλέκονται με το φύλλωμα.
Τα
όμορφα ροζ λουλούδια του ανθίζουν τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Συλλέγεται την
εποχή της ανθοφορίας, από τον Ιούλιο μέχρι το Σεπτέμβριο. Τα ξηραίνουμε στον
ήλιο και είναι καλό να τα διπλώνουμε μέσα σε χαρτιά, για να διατηρούν το χρώμα
και τις ιδιότητές τους. Τα λουλούδια του φυτού θα τα δούμε ανοιχτά μόνο σε
ηλιόλουστες ημέρες αφού το φυτό είναι πολύ απαιτητικό σε ήλιο. Αν και φαίνεται
ευαίσθητο φυτό, οι περιοχές στις οποίες αναπτύσσεται είναι άγονες και
πετρώδεις.
Χρησιμοποιούνται
όλα τα μέρη του φυτού εκτός από το ρίζωμα, τα ανθίζοντα και εναέρια μέρη του
φυτού, τα φύλλα , τα στελέχη και τα άνθη.
Συστατικά
Κενταύριο:
Θεραπευτικές ιδιότητες και χρήσεις
Το
κενταύριο περιέχει γλυκοσιδικά πικρά στοιχεία, γεντιοπικρίνη και
ερυθροκενταυρίνη, ενώσεις του νικοτινικού οξέως, ίχνη αιθέριου ελαίου,
ελαιανολικό οξύ και άλλα οξέα και ρητίνη.
Περιέχει
επίσης, φαινολικά οξέα, φλαβονοειδή, ξανθάνες και σεκοϊριδοειδή όπως αβεροσίδη,
τριτερπένια και κηροειδή ύλη, από την οποία εξάγεται ρητινώδης ουσία
(κενταυρορητίνη), παράγωγα ξανθονίνης και σάκχαρο.
Θεραπευτικές
ιδιότητες ερυθραίας
ΕΡΥΘΡΑΙΑ
(κενταύριο): Ανοίγει την όρεξη (ορεκτικό),
Χωνευτικό, βοηθά σε Ίκτερο, Πυρετό, Συκώτι.
Χρησιμοποιούμενα μέρη:
Χρησιμοποιούνται
όλα τα μέρη του φυτού πλην του ριζώματος, τα ανθίζοντα και εναέρια μέρη του
φυτού, τα φύλλα , τα στελέχη και τα άνθη ( herba centaurii ).
Η
συλλογή τους πρέπει να γίνεται ιδανικά τον Ιούλιο, κατά την πλήρη ανθοφορία του
φυτού, να ξεραίνονται αμέσως σε στεγνό, σκιερό και δροσερό μέρος και να διπλώνονται
μέσα σε χαρτιά, για να διατηρούνται μ αυτό τον τρόπο το χρώμα και οι ιδιότητες
τους.
Μπορεί
βέβαια να συλλέγεται καθ όλη τη διάρκεια της περιόδου άνθισης, δηλαδή από τον
Ιούνιο μέχρι τον Αύγουστο, ιδανικά όμως συλλέγεται τον Ιούλιο για τη μέγιστη
συγκέντρωση ουσιών στα μέρη του βοτάνου.
Ιδιότητες
και χρήσεις κενταύριου:
Η
ερυθραία έχει πικρή γεύση και είναι τονωτική , ορεκτική , χολαιρετική και
χωνευτική. Πριν ανακαλυφτεί το κινίνο, η ερυθραία ήταν βασικό αντιπυρετικό.
Είναι ακόμη καθαριστικό των αερίων της κοιλιάς, αντιαναιμικό, αντισκορβουτικό
και πολύ αποτελεσματικό για τις καούρες.
Η
πικρή δράση του υποκινεί τις χωνευτικές εκκρίσεις . Η έκκριση του γαστρικού
χυμού αυξάνεται μόλις ενεργεί το χορτάρι στις βλεννώδεις μεμβράνες του στόματος
.
Υποκινεί
επίσης το συμπαθητικό σύστημα και την κυκλοφορία , και έχει μια τονωτική
επίδραση στην κυκλοφορία του αίματος .
Στην
Ευρώπη, η Ερυθραία χρησιμοποιείται στην αναιμία και σε ασθένειες του ήπατος και
των χοληδόχων κύστεων. Είναι ήπιο καθαρτικό και όταν λαμβάνεται μετά από τα
γεύματα, είναι μια άριστη θεραπεία για την καούρα .
Όπως
πολλά από τα πικρά τονωτικά, είναι αποτελεσματικό στη μείωση του πυρετού και
έχει χρησιμοποιηθεί πετυχημένα ως υποκατάστατο κινίνης στο παρελθόν. Η έρευνα
έχει δείξει ότι αυτή η δράση οφείλεται εν μέρει στα όξινα φαινολικά συστατικά
του.
Πηγη. http://enallaktikidrasi.com/2016/04/kentayrio-uerapeytikes-idiothtes-kai-xrhseis/http://phyto.gr/erythraia/
Η ΓΝΩΜΗ ΣΟΥ ΜΕΤΡΑΕΙ